هیسترکتومی (برداشتن رحم)

هیسترکتومی (برداشتن رحم) ، نوعی عمل جراحی شایع برای برداشتن رحم است و از دلایل هیسترکتومی خون‌ریزی، فیبروم رحم،دیسپلازی دهانه‌ رحم، آندومتریوز ،پرولاپس رحم،سرطان رحم و سرطان تخمدان می باشد.فیبروم رحم (رشد غیرعادی و غیر سرطانی سلول‌های رحم ) از شایع‌ترین دلایل جراحی رحم است.

انواع هیسترکتومی:

هیسترکتومی کامل: رحم ودهانه آن برداشته می شود

هیسترکتومی جزئی:رحم برداشته شده دهانه آن برداشته نمی شود

هیسترکتومی رادیکال: نواحی بالایی واژن،دهانه رحم،رحم و تخمدان ها برداشته می شود.معمولا در صورت ابتلا به سرطان انجام می شود

هیستروکتومی با برداشتن یک تخمدان:بیمار معمولا با اختلالات هورمونی مواجه نمی شود
هیستروکتومی با برداشتن هر دو تخمدان:به دلیل عدم وجود هورمون ها بیمار با تغییراتی از جمله گر گرفتگی،یائسگی پیش از موعد،نا پایداری احساسی مواجه خواهد بود و بسته به شرایط بیمار درمان داروئی و هورمونی متناسب در دستور کار خواهد بود

روش های هیسترکتومی:

با برش شکم
از راه واژن که عوارض کمتری داشته و در مواردی چون پرولاپس رحم،هیپرپلازی آندومتر یا دیسپلازی دهانه‌ رحم انجام می شود
لاپارسکوپی که با محدودیت بیشتری مواجه بوده و در صورت امکان و حائز شرایط بودن بیمار انجام می شود

عوارض هیسترکتومی:

علیرغم کم خطر بودن این عمل در مواردی محدود امکان رخداد عوارض زیر وجود دارد:

خونریزی
درد مزمن
بی اختیاری ادراری
پرولاپس (بیرون زدگی) واژن
ایجاد فیستول (ارتباط غیر نرمال بین واژن و مثانه)

اقدامات قبل از هیسترکتومی:

اطلاع رسانی تمام و کمال در خصوص هرگونه نقص عضو،سابقه بیماری،جراحی،مصرف دارو و حساسیت داروئی احتمالی به پزشک متخصص زنان و زایمان مربوطه و دیگر پزشکان و کادر درمانی مرتبط
انجام و دریافت نتایج آزمایشات و تصویر برداری های تکمیلی درخواستی پزشک مربوطه
دریافت مشاوره های پزشکی احتمالی مورد نیاز درخواستی پزشک مربوطه از دیگر متخصصین (بیهوشی،قلب و عروق، داخلی و …)
رفع موهای زائد شکم و ناحیه تناسلی
استحمام
مراجعه و بستری شدن روز قبل از عمل در بیمارستان
رژیم مایعات جهت تخلیه روده ها (حد اقل ۱۲ ساعت قبل از عمل)
ناشتا بودن (حد اقل ۸ ساعت قبل از عمل)

مراقبت های بعد از هیسترکتومی:

تغییر وضعیت هر از چند وقت روی تخت،حرکات نرمشی آرام اندام های قابل حرکت به ویژه پاها (حرکت دادن ماهیچه پاها و حرکات دورانی مچ پاها) بعد از عمل و راه رفتن آرام بصورت مرتب و مداوم از روز بعد از عمل،طی زمان بستری (۲-۳ روز) در بیمارستان و در منزل برای جلوگیری از انسداد احتمالی عروق بوسیله لخته های خون ناشی از عمل جراحی
حفظ پانسمان روی زخم برای ۴۸ ساعت و اجتناب از آلوده یا مرطوب شدن آن
برداشتن پانسمان و استحمام (دوش گرفتن) از روز دوم بعد از عمل
خشک و تمیز نگه داشتن محل زخم بعد از برداشتن پانسمان (برای خشک نگه داشتن محل زخم بهتر است از سشوار استفاده شود)
مراجعه حداقل یک هفته بعد از عمل به پزشک جهت کنترل و برداشتن بخیه ها (در صورت غیر جذبی بودن بخیه ها)
مصرف آب فراوان (حداقل ۸ لیوان در روز) و مواد غذائی ملین (روغن زیتون،آلو و انجیر) برای پیشگیری از یبوست
اجتناب از خوردن غداهای پرحجم،سنگین و نفاخ،سبزی و میوه خام و آب میوه صنعتی و ترش تا حداقل ۳ روز بعد از عمل
اجتناب از فعالیت سنگین بدنی،پیاده روی تند و بلند کردن اجسام سنگین تا حداقل ۶ هفته بعد از عمل
اجتناب از نزدیکی تا حداقل ۶ هفته بعد از عمل
اجتناب از رانندگی تا حداقل ۶ هفته بعد از عمل
اجتناب از استفاده از تامپون و دوش واژینال تا حداقل ۶ هفته بعد از عمل

نکات قابل توجه بعد از هیسترکتومی:

امکان مواجهه با برخی عوارض ناشی از بیهوشی یا بی حسی از جمله سوزش گلو،خواب آلودگی،سرگیجه،در کمر و بدن تا مدنی بعد از عمل وجود دارد.
داروهای مسکن،ضد نفخ،ملین،مکمل،آنتی بیوتیک و هورمونی تجویزی (بسته به شرایط بیمار) بایست مطابق دستور مصرف استفاده شود.
امکان مشاهده ترشحات آبکی و خون آلود محدود در محل عمل تا مدتی پس از عمل وجود دارد که به تدریج کاهش می یابد.امکان مشاهده این ترشحات در افراد چاق بیشتر است.
در صورت مواجهه با تب،درد پهلو،درد شدید شکم،عدم دفع گاز و مدفوع،اسهال،تهوع و استفراغ طولانی مدت،خونریزی واژینال،تپش قلب و تغییر فشار خون،کبودی محل عمل و خروج ترشحات خونی و آبکی زیاد از آن یا بیرون زدگی توده از محل عمل،کاهش حجم ادرار یا وجود خون در آن،ترشحات بدبو از محل زخم یا واژن با پزشک خود تماس بگیرید.
قرار دادن بالش سبک روی محل عمل (برای حمایت) در صورت سرفه و عطسه پس از عمل
پیگیری جواب پاتولوژی نمونه برداری صورت گرفته جهت ارائه به بزشک و ادامه در مان احتمالی
برداشتن رحم معمولا اخلالی در عملکرد جنسی فرد ایجاد نخواهد کرد در صورت هرگونه مشکل در این ارتباط (پس از طی دوران نقاهت و بهبود کامل) به پزشک خود مراجعه نمایید.

موارد ذکر شده موارد عمومی هستند و ممکن است بسته به شرایط بیمار و بنا به نظر پزشک مربوطه متفاوت باشند،لذا لطفا صرفا از رویکرد درمانی و نظرات پزشک متخصص زنان و زایمان خود پیروی کنید.

با تشکر و آرزوی سلامتی مدیر سایت دکتر نیلوفر فرهنگی جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی